Βασιλοτροφία

Μια από τις πιό βασικές τεχνικές της μελισσοκομίας είναι η βασιλοτροφία. Μέλισσα από μόνη της δεν μπορεί να ζήσει, χρειάζεται τη συλλογικότητα του σμήνους. Κάθε μελίσσι έχει μόνο μια βασίλισσα και χιλιάδες μέλισσες και κηφήνες. Η δουλειά αυτής της βασίλισσας είναι να γεννάει και να κρατάει με τη μυρωδιά της ενωμένο το σμήνος.

Αν για κάποιο λόγο ένα σμήνος μείνει χωρίς βασίλισσα, γίνει δηλαδή ορφανό, τότε δημιουργεί καινούργια βασίλισσα. Αυτός είναι ο κανόνας, υπάρχουν όμως διάφορες περιπτώσεις και ιδιαιτερότητες σε αυτή τη διαδικασία.

Για να δημιουργήσει ένα μελίσσι μια παραγωγική βασίλισα χρειάζεται ένα μήνα περίπου. Στο διάστημα αυτό, επείδη δεν γεννάει κανείς στο μελίσσι, μειώνεται δραστικά ο πλυθησμός του πράγμα που έχει συνέπειες στη παραγωγή μελιού.

Η βασίλισσα που θα βγάλει μόνο του το μελίσσι δεν είναι και απαραίτητα παραγωγική και καλή. Μπορεί να μήν είναι καλός ο καιρός, μπορεί να μην γονιμοποιηθεί, μπορεί να την φάει ενα πουλί στο πέταγμα της γονιμοποίησης ή απλά να μην είναι καλή και παραγωγική βασίλισσα.

Ο μελισσοκόμος πρέπει να έχει πάντα στη διάθεσή του έτοιμες, γονιμοποιημένες βασίλισσες. Πάντα συμβαίνει για κάποιο λόγο ένα μελίσσι να μείνει χωρίς βασίλισσα ή χρειάζεται να κάνει διάφορους μελισσοκομικούς χειρισμούς για να κερδίσει περισσότερα μέλια. Σε αυτές τις περιπτώσεις η αναμονή ενός μηνός και η ποιότητα της βασίλισσας είναι καθοριστικοί παράγοντες που επηρεάζουν την παραγωγή του.

Βασιλοτροφία δεν είναι εύκολο να κάνει ο καθένας. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει οτι δεν είναι ικανός. Η βασιλοτροφία είναι εύκολη, όμως απαιτεί συγκεκριμένους καθημερινούς χειρισμούς στο μελίσσι που παράγει βασίλισσες πράγμα που δεν έχει τη δυνατότητα να κάνει ο κάθε μελισσοκόμος. Τις περισσότερες φορές συμφέρει να αγοράζει κανείς βασίλισσες από το να τις παράγει ο ίδιος χάνοντας παραγωγή από την έλλειψη γόνου ή από τις καθημερινές μετακινήσεις του στο μελισσοκομείο του.

Επίσης, στις βασίλισσες παίζει μεγάλο ρόλο το γονίδιο, η ράτσα δηλαδή. Σε ένα μελισσοκομείο δεν δουλεύουν ολα τα μελίσσια με τον ίδιο τρόπο. Κάποια μελίσσια μαζεύουν πιο πολύ μέλι, κάποια είναι ήρεμα και δεν ενοχλούν το μελισσοκόμο με τσιμπήματα, κάποια έχουν την τάση να σμηνουργούν. Ολα αυτά τα χαρακτηριστικά τα κληρονομεί γονιδιακά η βασίλισσα. Για το λόγο αυτό πρέπει να επιλέγουμε μελίσσι για να παράγουμε βασίλισσα που θα καλύπτει όσες περισσότερες από τις προδιαγραφές θέλουμε.

Επιλέγουμε τις καλύτερες βασίλισσες από το μελισσοκομείο μας με γνώμονα τη μεγαλύτερη παραγωγή μελιού. Η βασιλοτροφία γίνεται πάντα σε περιόδους ανθοφορίας όπου υπάρχει άφθονη γύρη και μέλι. Αυτό συμβαίνει την 'Ανοιξη και το Φθινόπωρο. Η γύρη του ρεικιού το φθινόπωρο θεωρείται οτι βγάζει τις καλύτερες βασίλισσες.



Η βασίλισσα πρέπει να γονιμοποιηθεί από 8 τουλάχιστον κηφήνες έτσι ώστε να μπορεί να είναι παραγωγική για όλη τη διάρκεια της ζωής της. Φροντίζουμε πάντα να έχουμε επάρκεια κηφήνων στο μελισσοκομείο κατά την περίοδο της βασιλοτροφίας. Οι βασίλισσες γεννιούνται, γονιμοποιούνται και ελέγχεται ο γόνος τους. Φυλάσσονται σε τριπλοκυψελίδια και είναι έτοιμες για εισαγωγή σε ορφανό μελίσσι.

Η αποστολή τους γίνεται και με ταχυδρομείο σε ειδική χάρτινη συσκευασία με τρύπες, μέσα σε κλουβιά μεταφοράς. Μέσα στο κλουβί συνοδεύονται από 6-7 παραμάνες μέλισσες που φροντίζουν για την τροφοδότηση της βασίλισσας σε βασιλικό πολτό.



Η βασιλοτροφία γίνεται είτε με συσκευή ζέντερ, είτε με κατασκευασμένα από κερί τεχνητά κελιά. Συνήθως εμβολιάζουμε με βελονάκι σε κέρινα κελιά κατασκευασμένα από δικό μας κερί. Πάντα μπαίνει λίγος αραιωμένος βασιλικός πολτός και μετά γόνος γεννημένος τις τελευταίες 24 ώρες. Χρησιμοποιείται μελίσσι έναρξης και αποπεράτωσης και στη συνέχεια το κλειστό κελί μπαίνει σε τριπλοκυψελίδιο όπου και γεννιέται η βασίλισσα.

Κάθε βασίλισσα εφόσον γονιμοποιηθεί πρέπει να γεννήσει ένα τουλάχιστο πλαίσιο ή τουλάχιστον να γεννήσει τόσο όσο μπορεί να καλύψει ο πληθυσμός της. Τότε μόνο θεωρείται έτοιμη και παραγωγική βασίλισσα.

Τέλος, είναι πολύ σημαντικό ο μελισσοκόμος να έχει στη διάθεσή του έτοιμες γονιμοποιημένες βασίλισσες. Αυτό όμως δεν είναι πάντα εφικτό. ΄Εχουμε πάντα στη διάθεσή μας βασίλισσες πρός πώληση αλλά οι ποσότητες πολλές φορές δεν μπορούν να καλύψουν την ζήτηση. Για το λόγο αυτό καλό είναι να προϋπολογίσουμε τις ανάγκες μας σε βασίλισσες έτσι ώστε να ζητήσετε από εμάς είτε από το βασιλοτρόφο σας να σας τις έχει έτοιμες την εποχή που θα τις χρειαστείτε.